มะเฟือง คนสมัยใหม่ เด็กๆสมัยนี้รู้จักกันหรือเปล่าคะ มะเฟืองผลไม้อร่อยของไทย ที่มีชื่ออยู่ในเพลงของเด็กๆ ไม่ทราบมีใครเคยร้องเพลงจ้ำจี้ผลไม้บ้างไหมคะ มีใครทันได้ร้อง หรือยังร้องเป็นกันบ้าง ที่ร้องว่า จ้ำจี้ผลไม้ แตงไทย แตงกวา ขนุน น้อยหน่า พุทรา มังคุด ละมุด ลำไย มะเฟือง มะไฟ มะกรูด มะนาว มะพร้าว ส้มโอ ฟักแฟง แตงโม ไชโย โห่ฮิ้ว….
มะเฟือง ภาษาอังกฤษเรียกว่า star fruit เพราะมีลักษณะเป็นเหมือนดาวห้าแฉกเมื่อหั่นผลทางขวาง เป็นผลไม้เมืองร้อนมีรสอร่อยเปรี้ยวหวาน ปลูกในเมืองไทย ประเทศแถบตะวันออกเฉียงใต้ ออสเตรเลีย และ อเมริกาใต้ แต่ยังมีบางส่วนสามารถปลูกได้ที่ฮาวายและมลรัฐฟลอริด้าของสหรัฐอเมริกาด้วย โดยมีชื่อเรียกแตกต่างกันออกไปตามถิ่นที่ปลูก เช่น ในไทยเราเรียกว่า มะเฟือง ในไต้หวันเรียกว่า Dah Pon ในฟลอริด้าเรียกว่า Arkin หรือในมาเลเซียเรียกว่า Maha เป็นต้น สามารถทานเป็นผลไม้สดได้เลยหรือคั้นน้ำทำเป็นน้ำผลไม้ก็ได้
ลักษณะทางพฤกษศาสตร์
ไม้ยืนต้นขนาดกลางสูง 3-10 เมตร ลำต้นสั้น เรือนยอดแน่น ลำต้นสีน้ำตาลอมแดง ใบขนาดคล้ายใบมะยม สีเขียวเป็นมัน ปลายใบแหลม โคนใบมน ขอบใบเรียบ ใบอ่อนมีสีเขียวอมแดง ดอกเป็นช่อขนาดเล็ก โคนเชื่อมติดกัน กลีบดอกมีสีชมพู ขาว จนไปถึงสีม่วงแดง ผลสดเดี่ยว รูปกลมรี อวบน้ำ มีสันเด่นชัด ลักษณะเป็นกลีบขึ้นเป็นรูปดาว 5 แฉก ยาว 7-14 เซนติเมตร ผลดิบสีเขียว ผลสุกสีเหลืองอ่อนอมส้ม เป็นมันลื่น เนื้อผลฉ่ำน้ำ รสหวานอมเปรี้ยวรับประทานได้ เมล็ดมีขนาดเล็กแบนสีดำ ให้ผลตลอดปี บางชนิดรสหวาน บางชนิดรสเปรี้ยว
พันธุ์มะเฟืองที่พบได้ในเมืองไทย
- พันธุ์พื้นเมือง รสเปรี้ยว มีทั้งแบบลูกเล็กและลูกใหญ่
- พันธุ์กวางตุ้ง รสหวาน มีผลสีขาวแต่ขอบเป็นสีเขียว
- พันธุ์ไต้หวัน รสหวาน กลีบบาง ขอบบิด ผลใหญ่
- พันธุ์มาเลเซีย หวานอมเปรี้ยว น้ำเยอะ ผลใหญ่
สรรพคุณทั่วๆไป
มะเฟืองมีสารต้านอนุมูลอิสระ ที่ประกอบไปด้วยวิตามินเอ ซี อี, โปรแตสเซียม, เบต้าแคโรทีน และมีเอสโตรเจนสูง ดังนั้นจึงมีประโยชน์ต่อผิว ช่วยลบริ้วรอยแผลเป็น ลดการเกิดสิว ลดจุดด่างดำต่างๆให้ค่อยๆจางลง
ผลมะเฟือง ดับกระหาย แก้ร้อนใน ลดความร้อนภายในร่างกาย บรรเทาอาการของนิ่วในทางเดินปัสสาวะ แก้ไอ ขับเสมหะ และบรรเทาอาการเลือดออกตามไรฟัน
ใบ เป็นยาดับพิษร้อน แก้ไข้ และถ้านำใบสดมาตำสามารถใช้พอกตุ่มอีสุกอีใส ทำให้แผลตกสะเก็ดไม่เห็นรอยแผลเป็น และใช้ทา แก้กลากเกลื้อน ผดผื่นคัน
โทษของมะเฟือง
ได้เห็นสรรพคุณของมะเฟืองแล้ว มาดูโทษของมะเฟืองกันบ้างโดยเฉพาะมะเฟืองเปรี้ยว เพราะมะเฟืองเปรี้ยวจะมีสารออกซาเลตมาก ซึ่งจะไปจับตัวกับแคลเซียมได้ ทำให้มีโอกาสเป็นนิ่วในทางเดินปัสสาวะ ซึ่งอาจเป็นอันตรายต่อบุคคลที่เป็นโรคไต ไตวาย , นิ่วในไตหรือผู้อยู่ภายใต้การฟอกไต
*ผู้ที่สุขภาพเป็นปกติทานมะเฟืองได้ แต่อย่าทานมากและบ่อย และขอให้ทานแต่มะเฟืองหวาน สำหรับผู้ที่เป็น หรือ มีความเสี่ยงต่อโรคไต ห้ามรับประทานจะดีกว่า* แต่ทั้งนี้ทั้งนั้นขึ้นอยู่กับ ปริมาณที่ทาน การทานมะเฟืองช่วงท้องว่างจะยิ่งทำให้ร่างกายดูดซึมได้มากขึ้น และถ้าเป็นมะเฟืองสด สารออกซาเลตจะยิ่งมีมากกว่ามะเฟืองที่ผ่านการแปรรูปแล้ว*
